του Sage Rountree

Το πέρασμα των χρόνων μας επηρεάζει με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε τον αντίκτυπό τους στο σώμα μας.

Η γιόγκα είναι ένα εξαιρετικό αντιγηραντικό εργαλείο, ικανό να μας ανακουφίσει από συμπτώματα και σε κάποιες περιπτώσεις να ενισχύσει και βελτιώσει τα ιατρικά αποτελέσματα.

Δεν έχει σημασία από πού θα ξεκινήσουμε ή πόσο χρονών είμαστε: η κίνηση και η γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν.  

Μαζί με τις ρυτίδες του χαμόγελου και τα γκρίζα μαλλιά, η γήρανση επιφέρει αλλαγές που είναι δύσκολο να δούμε αλλά πολύ εύκολο να αισθανθούμε, ιδιαίτερα κατά την κίνηση.  Καθώς μεγαλώνουμε, συναντάμε γενικές αλλαγές στη φυσιολογία του σώματος: ελαστικότητα, σταθερότητα, ταχύτητα, σθένος και αντοχή διαφοροποιούνται καθώς και η προοπτική   των φυσιολογικών μας στόχων. Αναδύονται συγκεκριμένα προβλήματα υγείας και οι ασθένειες που συνδέονται με την ηλικία ίσως επηρεάσουν την πρακτική μας της γιόγκα.

Διαβάστε κάποιες σκέψεις για το πώς μπορείτε να τροποποιήσετε την πρακτική σας καθώς και μερικούς λεπτομερείς τρόπους που η γιόγκα (σε κάποιες περιπτώσεις) μπορεί πραγματικά να ανακουφίσει τα συμπτώματα ή όπως έχει αποδειχτεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα της ιατρικής θεραπείας.

Από θέματα καρδιάς έως τη μειωμένη χωρητικότητα των πνευμόνων, από προβλήματα στην πλάτη μέχρι τεχνητά γόνατα, οι φυσικές αλλαγές θα επηρεάσουν και θα υπαγορεύσουν τις ανάγκες της πρακτικής, αλλά σε κάθε περίπτωση το να ασκηθούμε στη γιόγκα μας κάνει να νοιώθουμε καλύτερα.   

Γενικές αλλαγές στη φυσιολογία του σώματος

Τα κακά νέα είναι ότι καθώς μεγαλώνουμε το σώμα γίνεται λιγότερο ευλύγιστο, λιγότερο σταθερό, πιο αργό, αδύναμο και με λιγότερη αντοχή. Με την ηλικία χάνουμε ελαστικότητα από τους μυς, την περιτονία και (όπως μπορούμε να δούμε στον καθρέφτη) από το δέρμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα λιγότερη ευλυγισία που μεταφράζεται σε αστάθεια και ακαμψία.

Σαρκοπενία (απώλεια μυϊκής μάζας) και οστεοπενία (απώλεια οστικής μάζας) είναι οι κοινές πτυχές της γήρανσης. Και οι δύο μπορούν να συμβάλλουν στην ελάττωση του σθένους, της ταχύτητας και της αντοχής. Παρόλο που γίνεται δυσκολότερο να «χτίσουμε» μυϊκή μάζα με το πέρασμα του χρόνου δεν είναι όμως αδύνατο και ποτέ δεν είναι αργά!   

Η άσκηση και η γιόγκα βοηθούν να διατηρήσουμε τη μυϊκή μάζα που έχουμε και να συνεχίσουμε προσθέτοντας και άλλη. Η οστεοπενία μπορεί να οφείλεται και σε γενετικούς λόγους, στο φύλο όπως συμβαίνει και με το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητάς μας αλλά η κίνηση και οι ασκήσεις διατηρούν τα οστά πιο υγιή για μακρύτερο χρονικό διάστημα.

Τα καλά νέα είναι  ότι έχουμε όλη τη σοφία, την εμπιστοσύνη και την εμπειρία, απαύγασμα της ζωής μας πάνω στη Γη. Κι ας είμαστε ειλικρινείς: θα ήταν ωραίο να έχουμε ακόμα το σώμα των 21 ετών μας. Γνωρίζουμε όλοι ανθρώπους που πραγματικά θα ήθελαν να είναι 21 πάλι… Τα νέα όμως γίνονται ακόμα καλύτερα! Ενώ η ηλικία μας επηρεάζει με διάφορους τρόπους, είναι στο χέρι μας (και υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε) να περιορίσουμε τις περισσότερες επιδράσεις των αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία. Η γιόγκα είναι ένα καταπληκτικό αντιγηραντικό εργαλείο. Και δεν έχει καμία σημασία από πού θα αρχίσετε ή σε ποια ηλικία.

Πράγματα που γίνονται καλύτερα όσο μεγαλώνουμε

Υπάρχει μία πληθώρα λόγων να γιορτάζουμε το πέρασμα κάθε χρόνου: η αυτοπεποίθηση, η εικόνα του σώματος, η ενσυναίσθηση και η λήψη αποφάσεων βελτιώνονται καθώς μεγαλώνουμε. Επίσης τα επίπεδα του στρες έχουν την τάση να ελαττώνονται. Οι άνθρωποι όσο περνάει ο καιρός γίνονται πιο εύκολα ευτυχισμένοι, ιδιαίτερα στα τελευταία χρόνια της ζωής τους… Εν συντομία τα πράγματα μπορεί να αλλάζουν αλλά πολλές από τις αλλαγές αυτές είναι για το καλύτερο!

1. Οστεοπόρωση/Οστεοπενία 

Πρόβλημα: Καθώς μεγαλώνουμε η οστική πυκνότητα ελαττώνεται. Για κάποιους αυτή η μείωση είναι τόσο μεγάλη που έχει σαν αποτέλεσμα την οστεοπόρωση ή υην οστεοπενία, που σημαίνει αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων.

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Οι ασκήσεις με βαράκια μπορούν οριακά να αυξήσουν την οστική πυκνότητα και το κέρδος είναι μικρό. Η γιόγκα είναι πολύτιμη όχι μόνο εξαιτίας της πιθανής επίδρασης στο σκελετό άλλα γιατί βοηθά στο «χτίσιμο» των μυών, στην επίγνωση του σώματος και στην καλύτερη ισορροπία.   

Συμβουλές για τη γιόγκικη πρακτική: Στάσεις όπως ο Πολεμιστής Ι, ΙΙ και η  Utthita Parsvakonasana (η θέση εκτεταμένης πλευρικής γωνίας)  δυναμώνουν τα ισχία και τα πόδια. Οι στάσεις ισορροπίας όπως ο Γερανός, το Δένδρο, ο Πολεμιστής ΙΙΙ ενισχύουν τη σταθερότητα και τη γείωση ελαττώνοντας την πιθανότητα πτώσης που είναι αιτία καταγμάτων σε ήδη εύθραυστα οστά. Η απώλεια πυκνότητας των οστών πρέπει να αντιμετωπιστεί με ένα πρόγραμμα κινήσεων που θα καταρτιστεί με τη βοήθεια των γιατρών. Ο βαθμός της οστεοπενίας ρυθμίζει π.χ. το βαθμό στροφής του σώματος ή δίπλωσης. Θα πρέπει ίσως η προσέγγιση των ασκήσεων που απαιτούν στροφή της σπονδυλικής στήλης, να γίνεται με προσοχή και μαλακά ή κάποιες άλλες ασκήσεις να παραλείπονται.   

2. Αρθρίτιδα

Προβλήματα: Η αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει καθημερινό πόνο σε αρθρώσεις όπως σε χέρια, γόνατα, καρπούς ή αγκώνες. Μπορεί να μας κάνει να νοιώθουμε δύσκαμπτοι και «τριζάτοι» περιορίζοντας ένα μέρος της κίνησης.

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η τακτική άσκηση στη γιόγκα μπορεί να βοηθήσει μειώνοντας τον πόνο των αρθρώσεων και βελτιώνοντας την ευλυγισία τους. Επίσης μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή.  

Οι αρθρώσεις των χεριών και οι καρποί είναι η πιο κοινή περιοχή στο σώμα όπου εκδηλώνεται η αρθρίτιδα. Ας αποφύγουμε να σηκώνουμε βάρη…

3. Στενώσεις της σπονδυλικής στήλης

Πρόβλημα: Οι στενώσεις της σπονδυλικής στήλης, του σπονδυλικού σωλήνα ή των μεσοσπονδυλίων διαστημάτων μπορούν να συμπιέσουν το νωτιαίο μυελό και να προκαλέσουν αντανακλαστικούς πόνους  και μούδιασμα που επιδρά στους γοφούς, τα πόδια, ακόμα και στους ώμους.

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Μία γιόγκικη πρακτική που προσεγγίζει προσεκτικά τις πρόσθιες και πλευρικές κάμψεις, αποφεύγοντας τις οπίσθιες εκτάσεις μπορεί να μειώσει σημαντικά τον πόνο.

Συμβουλές για τη γιόγκικη πρακτική: Αν έχετε στένωση και οστεοπόρωση ίσως πρέπει να αποφεύγονται  τελείως οι πρόσθιες κάμψεις. Γενικά πρέπει να αποφεύγονται οι έντονες και μεγάλου εύρους κινήσεις της σπονδυλικής στήλης. Όσο λιγότερες τόσο καλύτερα. Η γιόγκα όμως μπορεί να βοηθήσει στην ενδυνάμωση και να δημιουργήσει συνήθειες στάσεων που συμβάλλουν στην εξάλειψη του πόνου. Ένας έμπειρος δάσκαλος που θα γνωρίζει το πρόβλημά σας θα είναι ένας ισχυρός σύμμαχος.

4. Προβλήματα στους μεσοσπονδύλιους δίσκους

Πρόβλημα: Η αποπλάτυνση, η ρήξη, ή η κήλη των μεσοσπονδυλίων δίσκων μπορούν να ασκήσουν πίεση στο νωτιαίο μυελό και στα γειτονικά νεύρα προκαλώντας σπασμούς, περιορισμό στην κίνηση και αντανακλαστικό πόνο. Τα προβλήματα των δίσκων και ο πόνος της πλάτης παρουσιάζονται πιο συχνά στην περιοχή της οσφυϊκής χώρας αλλά μπορούν να εκδηλωθούν σε οποιοδήποτε τμήμα της σπονδυλικής στήλης.

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Η γιόγκα βοηθά στην ενδυνάμωση και ευλυγισία της σπονδυλικής στήλης και αυτά τα δύο μπορούν να θεραπεύσουν μακροπρόθεσμα τον πόνο της πλάτης.   

Συμβουλές για τη γιόγκικη πρακτική: Αν αντιμετωπίζετε πρόβλημα στους δίσκους είναι προτιμότερο να αποφεύγονται οι διπλώσεις και οι στροφές της σπονδυλικής στήλης γιατί αυτές οι κινήσεις ερεθίζουν την περιοχή συμπιέζοντας το δίσκο ακόμα περισσότερο. Αντί αυτού εστιάστε στις στάσεις με οπίσθια κάμψη και σε εκείνες που αποτελούν πρόκληση για τους κοιλιακούς σας μυς και ενδυναμώνουν τους γοφούς.

5. Ενδυνάμωση του πυρήνα και πόνος στην πλάτη

Αν έχετε αντιμετωπίσει πόνο στην πλάτη πιθανόν σας δόθηκε η συμβουλή να ενδυναμώσετε τον πυρήνα. Είναι απόλυτα λογικό: χτίζοντας τους μυς του κορμού, της πλάτης, της κοιλιακής χώρας και των ποδιών σημαίνει ότι η σπονδυλική σας στήλη υποστηρίζεται καλύτερα.

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Κάθε καινούργια κίνηση ή άσκηση που προσθέτετε στην καθημερινότητά σας θα έχει σαν αποτέλεσμα έναν δυνατότερο πυρήνα. Καθώς κινείτε το σώμα σας με νέους τρόπους οι μεγαλύτεροι σταθεροποιητικοί μύες του προσαρμόζονται. Η γιόγκα προσφέρει συγκεκριμένες ασκήσεις για την ενίσχυση του κορμού.

6. Προβλήματα νεύρων: Πόνος, νευροπάθεια

Πρόβλημα: Όταν τα νεύρα τραυματίζονται μπορεί να προκληθεί πόνος, αδυναμία, μούδιασμα, κράμπες ή μυρμήγκιασμα. Στην περιφερική νευροπάθεια τα συμπτώματα συχνά παρουσιάζονται στα άκρα (χέρια, πόδια, δάκτυλα). Τα νεύρα μπορούν να επηρεαστούν από πολλές, διαφορετικές ασθένειες. Συχνά είναι αποτέλεσμα προβλημάτων του κυκλοφορικού συστήματος, όμως μπορεί να είναι παρενέργεια άλλων ασθενειών ή τραυματισμών.  

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Οι στάσεις της γιόγκα βελτιώνουν την κυκλοφορία. Η κίνηση βοηθά. Το κλειδί επίσης είναι η επίγνωση του σώματος.

Συμβουλές για τη γιόγκικη πρακτική: Όσο καλύτερη επίγνωση έχετε της κατάστασης και ξέρετε τι επιδεινώνει ή βοηθάει τον πόνο ή το μούδιασμα, τόσο πιο σοφές επιλογές θα κάνετε σχετικά με την πρακτική σας. Σας δίνετε η ευκαιρία να επιλέγετε τις ασκήσεις που δουλεύουν για τα νεύρα και το πρόβλημά τους. Να κινείστε αργά και να εστιάζετε την προσοχή σας στην ανταπόκριση του σώματος σε κάθε στάση.   

7. Ρήξη συνδέσμων

Πρόβλημα: Η ρήξη συνδέσμων είναι συχνή καθώς μεγαλώνουμε, λόγω των πολυχρησιμοποιημένων αρθρώσεων – ιδιαίτερα γόνατα, ώμοι, γοφοί και αστράγαλοι. Καθώς μεγαλώνουμε αυξάνεται η πίεση πάνω στις συγκεκριμένες αρθρώσεις με αποτέλεσμα την τριβή οστού με οστό ή τη ρήξη συνδέσμων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε αντικατάσταση άρθρωσης.  

Πώς μπορεί να βοηθήσει η γιόγκα: Η γιόγκα μπορεί να βοηθήσει με διάφορους τρόπους: Ενδυναμώνοντας τους μυς γύρω από την άρθρωση. Π.χ. τα γόνατα είναι καλύτερα προστατευμένα αν οι ιγνυακοί τένοντες, οι τετρακέφαλοι και οι γλουτοί είναι δυνατοί. Επίσης βοηθά μετά από έναν τραυματισμό ή κατά τη διάρκειά του.

Συμβουλές για τη γιόγκικη πρακτική: Πρέπει να επιλέξετε μία ήπια πρακτική καθώς αναρρώνετε και να αποφύγετε στάσεις που επιδεινώνουν την κατάσταση. Η άσκηση της γιόγκα μπορεί να προσαρμοστεί αρκετά και να συνεχιστεί ακόμα και αν βιώνετε την εμπειρία μίας αρθροπλαστικής γόνατος ή ισχίου. Θα είστε σε θέση να επιστρέψετε στην άσκησή σας (με τη σύμφωνη γνώμη της ιατρικής ομάδας) και ίσως να επιταχύνετε την ανάρρωση.

Συνεχίζεται...

Μετάφραση: Basantpal K 
Επιμέλεια: Har Sevak S.

Πήγη: https://www.yogajournal.com/yoga-101/15-anti-aging-health-benefits-of-yoga