Στην Μπάγκαβατ Γκίτα, ένα από τα κλασικά κείμενα της γιόγκα, μας υπενθυμίζεται συνεχώς ότι ο αληθινός γιόγκι βλέπει τους πάντες και τα πάντα γύρω του ως ίσα. Αυτό αναζητάμε στο μονοπάτι της γιόγκα, να ξεκολλήσουμε από πάνω μας όλες τις ταμπέλες που έχουμε δημιουργήσει και μας χωρίζουν από τους άλλους και να μετακινηθούμε προς την κατεύθυνση του «όλοι είμαστε ένα».

Είναι αυτό που εμείς ως yogis, κοντά στην πλειονότητα, ελπίζουμε για τον κόσμο που βιώνουμε: ένα μέλλον όπου ο καθένας έχει τις ίδιες ευκαιρίες ανεξάρτητα από το φύλο, τη σεξουαλική προτίμηση, τη φυλή, τη θρησκεία, την ικανότητα, την κουλτούρα, το εισόδημα ή την ηλικία. Οσο οι ανισότητες υπάρχουν φαίνεται αδύνατο να έχουμε ποτέ ειρήνη και ένωση. Πώς λοιπόν θα πάμε προς τα εκεί; Τι λένε οι σοφοί;

Αποδεχόμαστε τις διαφορές μας

Ως μέρος αυτής της λαχτάρας να έχουμε την εμπειρία της ισότητας στο τι βλέπουμε και πώς αισθανόμαστε, ως yogis συχνά μιλάμε για το πώς όλοι είμαστε ένα. Στην κατανοητή απόπειρα του «προσποιούμαι ώσπου να πετύχει» μπορούμε να ισχυριστούμε ότι δεν αντιλαμβανόμαστε διαφορετικότητες και ότι στα μάτια μας είμαστε όλοι το ίδιο. Το έχω πει αυτό σίγουρα πολλές φορές κι εγώ και το πίστευα ως αλήθεια. Αλλά οι σοφοί λένε ότι αυτό δεν βοηθάει αν πραγματικά θέλουμε να βιώσουμε τον κόσμο ως έναν κόσμο ένωσης και ισότητας. Το να αρνούμαστε τις διαφορές μας είναι στην πραγματικότητα επιζήμιο, όχι μόνο ως προς την πρόοδό μας στο μονοπάτι της γιόγκα αλλά και για τη φιλοδοξία της ισότητας στον κόσμο. 

Με τίναξε στον αέρα αυτό την πρώτη φορά που το άκουσα. Δεν είναι επικίνδυνο να λέμε ότι είμαστε διαφορετικοί; Δεν θα προμηθεύσει με επιχειρήματα τους ανθρώπους που θέλουν να μας χωρίσουν και δεν θα βλάψει αυτούς που αισθάνονται «κατώτεροί» τους; Σίγουρα στην εποχή μας πρέπει να διαλέγουμε προσεκτικά τα λόγια μας, αλλά το κύριο μήνυμα από τα αρχαία ιερά κείμενα της γιόγκα είναι ότι για να κινηθούμε προς την ένωση πρέπει να αλλάξουμε την αντίληψη της κοινωνίας για τη λέξη «διαφορά». Γιατί, λένε οι σοφοί, το διαφορετικό είναι καλό, είναι ωραίο, είναι αυτό για το οποίο είμαστε εδώ.

Το διαφορετικό είναι θεϊκό

Ο Paramhansa Yogananda, συγγραφέας του κλασικού βιβλίου «Η αυτοβιογραφία ενός γιόγκι», εξηγεί στον δικό του σχολιασμό της Μπάγκαβατ Γκίτα ότι όλη η σημασία της ανθρώπινης πραγματικότητας στην οποία δεν αποκτάμε την εμπειρία της ένωσης είναι ένα θεϊκό δώρο. Η ανθρώπινη κατάστασή μας μάς επιτρέπει να «εκτιμήσουμε τη φύση των πολλών».

Με άλλα λόγια, η ανθρώπινη εμπειρία μας κατέστη δυνατή επειδή υπάρχουν διαφορές μεταξύ μας. Η διαφορετικότητα είναι θεϊκή. Είναι ουσιαστικά ο συνδετικός κρίκος του ενός με τον άλλον. Αρα, από το να επιμένουμε στην ένωση και στην ισότητα επειδή είμαστε όλοι το ίδιο, είναι καλύτερα, λένε οι σοφοί, να γιορτάζουμε τις διαφορές μας. Κοίτα πόσο διαφορετικοί είμαστε, τι χαρά, τι θαύμα! Αυτό είναι υπερηφάνεια. Ο καθένας μας είναι μοναδικός και καταπληκτικός και όλη η ανθρώπινη εμπειρία είναι πλουσιότερη από τη διαφορά αυτή που φέρνουμε.

Φανταστείτε έναν κόσμο να ξεκινούσε  από την κατανόηση ότι είναι οι διαφορές μας που μας ενώνουν όλους. Και φανταστείτε το δικό μας πνευματικό μονοπάτι αν θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε πιο τίμια τις διαφορές που αντιλαμβανόμαστε από το να αρνούμαστε την ανθρώπινη εμπειρία μας.

Aφήνοντας την επίκριση

Από πρακτικής πλευράς αυτή η κατάσταση του μυαλού μπορεί να είναι πιο χρήσιμη από το να διατηρούμε την ιδέα ότι όλοι είμαστε το ίδιο, άρα πρέπει να αντιμετωπιζόμαστε ισότιμα. Για αυτούς που δεν αντιμετωπίζονται ως ίσοι στην κοινωνία μας το να αρνούμαστε ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ μας είναι σαν να μην αναγνωρίζουμε τις προκαταλήψεις που έχουν αντιμετωπίσει σε σύγκριση με μας και τους αγώνες που έχουν δώσει. Αυτή η έλλειψη κατανόησης μπορεί να έχει το αποτέλεσμα του να μας διαχωρίσει περαιτέρω. Ετσι, όταν είμαστε κουφοί στην ύπαρξη διαφορών αποτυγχάνουμε να ακούσουμε τι αισθάνονται ή τι χρειάζονται οι άλλοι κι αυτό δεν μας βοηθάει να κινητοποιηθούμε εκ μέρους τους για μεγαλύτερη ισότητα.

Το να είμαστε ειλικρινείς για το πώς και πού βλέπουμε διαφορές μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να απομακρυνθούμε από τις επικρίσεις. Εδώ η Μπάγκαβατ Γκίτα είναι πολύ ξεκάθαρη: Ιδιο όραμα σημαίνει «ίδια οπτική όσον αφορά φίλους, συντρόφους, ουδέτερους διαιτητές, μισητούς ανθρώπους, συγγενείς, άγιους και αμαρτωλούς». Οσο σωστά απαιτούμε ισότητα για κάθε έναν σε αυτή την κοινωνία, αν θέλουμε να προοδεύσουμε στο μονοπάτι της γιόγκα, πρέπει επίσης να δούμε και αυτούς που εναντιώνονται στην ισότητα σαν όχι κάτι λιγότερο από μας.

Γίνε η αλλαγή

Αυτό είναι σημαντικό στον καιρό μας όταν οι πολιτικές απόψεις είναι σε τόσο αντίθετους πόλους. Αν πραγματικά θέλουμε να βιώσουμε τη βαθύτερη θεϊκή ένωσή μας, τότε δεν μπορούμε απλά να αποκλείσουμε αυτούς που πιστεύουμε ότι έχουν κακές απόψεις. Για οποιονδήποτε υποφέρει από άσχημες σκέψεις μπορούμε να προσφέρουμε ένα συμπονετικό αυτί, να είμαστε καλοί ακροατές. Και επίσης, αν θέλουμε έναν κόσμο ισότητας,  πρέπει να κατανοήσουμε αυτούς που δεν τον θέλουν _ για να μην παραμείνουμε σε κάποιου είδους δωμάτιο με ηχώ ανάμεσα σε ομοϊδεάτες μας όπου μόνο οι δικές μας θεωρίες μάς επιστρέφουν αντηχώντας. Δεν μας κάνει καλό να πιστεύουμε ότι όλοι σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο γιατί θα ξυπνήσουμε αργά και θα ανακαλύψουμε ότι δεν ήταν καθόλου αυτή η περίπτωση. Το ταξίδι προς την ισότητα απαιτεί να ακούς με ήρεμο νου.

Τελικά για να δημιουργήσουμε και να βιώσουμε ισότητα πρέπει να δουλέψουμε με τον εαυτό μας, λένε οι σοφοί. Πρέπει να αγκαλιάσουμε τις ανθρώπινες διαφορές μας και να δούμε την ενότητα που κρύβεται από κάτω. Πρέπει να κατευθυνούμε προς τα μέσα. «Πώς αγαπάς τον διπλανό σου σαν τον εαυτό σου;» ρωτάει ο Sri Swami Satchidananda στη Living Gita. «Πρέπει να δεις τον εαυτό σου σε αυτόν τον άνθρωπο. Και πώς μπορείς να δεις τον εαυτό σου στον άλλον αν δεν ξέρεις ποιος είσαι; Ο μόνος τρόπος να έρθετε αληθινά κοντά είναι με πνευματική επίγνωση».

Μετάφραση: Har Sevac S.

Πηγή: http://wanderlust.com/journal/embracing-our-differences-is-the-key-to-equality/