Νους και Διαλογισμός για: Στρες, Πόνο, Ύπνο, Μνήμη, Διαχείριση του Χρόνου, Παραγωγικότητα, Ευτυχία και πολλά περισσότερα...

Ο διαλογισμός, αν και υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, θεωρείται ακόμα κάτι καινούργιο στις ΗΠΑ, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, για πολλούς γιατρούς της δυτικής ιατρικής.  Εν τούτοις, περισσότεροι από 10 εκατομμύρια άνθρωποι διαλογίζονται στις ΗΠΑ (σύμφωνα με σχετικές έρευνες, Haijtema, 2011). Αρνητές, θέλοντας να δυσφημίσουν τα αποτελέσματα του διαλογισμού, διεξάγουν επιστημονικές έρευνες που, όμως, περίτρανα αποδεικνύουν ότι ο διαλογισμός έχει θετικά και μόνον αποτελέσματα. Ο διαλογισμός βοηθά στρεσαρισμένους ανθρώπους να κοιμηθούν, ηλικιωμένους να βοηθήσουν τη μνήμη τους, εργάτες να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους και άλλους να μειώσουν τον πόνο καθώς και τη χρήση φαρμάκων, παρότι πάσχουν από ινομυαλγία ή καρκίνο.

Ο νους και ο εγκέφαλος χρησιμοποιούνται εναλλακτικά. Ο εγκέφαλος είναι ένα όργανο ενώ ο νους είναι ο τρόπος σκέψης μας. Συνδέεται με το σώμα μας, με τους άλλους, με το περιβάλλον. Στο Massachusetts General Hospital με έκπληξη διαπιστώθηκε ότι ο τακτικός διαλογισμός επιφέρει πύκνωση στον εγκεφαλικό φλοιό.  Ο φλοιός είναι  η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τις ανώτερες νοητικές λειτουργίες. Τομογραφίες εγκεφάλου μοναχών που διαλογίζονται, καταδεικνύουν ότι η φαιά ουσία του εγκεφάλου τους είναι  υπερδιπλάσια σε μέγεθος από εκείνη ανθρώπων που δεν διαλογίζονται. Γιατί θα έπρεπε να μας νοιάζει;  Όσο μεγαλύτερος είναι ο φλοιός  τόσο πιο ικανό είναι το άτομο να μαθαίνει, να έχει διαφορετικά επίπεδα συνειδητότητας, καλλίτερη μνήμη και, επίσης. σε κάποιες περιπτώσεις να είναι ικανό να διαχειριστεί ή να ελέγξεί μία ασθένεια.

Όπως ένας δρομέας, ένας  επαγγελματίας τενίστας ή ένας ολυμπιονίκης που ασκούνται με το δικό τους τρόπο, έτσι και ο διαλογισμός ασκεί το νου.

Ο διαλογισμός επιτρέπει στον εγκέφαλο να δημιουργήσει νέες ατραπούς, πιο αποτελεσματικές.

Ο διαλογισμός επιτρέπει στον εγκέφαλο να αποκαθιστά το πρόβλημα μόνος τους.  Σαν ένας επίδεσμος που προστατεύει μία πληγή, ο διαλογισμός προστατεύει τον εγκέφαλό μας από τις καθημερινές επιπτώσεις του εσωτερικού ή εξωτερικού στρες και άλλων παραγόντων.

Εγκεφαλικά Κύματα – Μνήμη, Ανάκληση, Ευτυχία, Κατάθλιψη και Πόνος

Υπάρχουν εγκεφαλικά κύματα βήτα, θήτα, άλφα, δέλτα και γάμμα.

Τα κύματα βήτα εμφανίζονται όταν είμαστε ξύπνιοι, σε εγρήγορση. Οι περισσότεροι από εμάς όταν σκεπτόμαστε είμαστε σε κατάσταση βήτα.  

Τα κύματα άλφα εμφανίζονται όταν είμαστε χαλαροί. Η κατάσταση άλφα μας βοηθά να γίνουμε δημιουργικοί και να αφομοιώνουμε. Επίσης, πιστεύεται ότι τα συγκεκριμένα κύματα μας βοηθούν να θεραπευόμαστε. Αν δεν χαλαρώνουμε ποτέ οι ορμόνες του στρες παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και η ικανότητά μας να αφομοιώνουμε και να είμαστε δημιουργικοί ελαττώνεται.

Τα κύματα θήτα εμφανίζονται όταν αποκοιμιόμαστε – συχνά αναφέρονται σαν REM ή κατάσταση ονείρων. Τα κύματα θήτα μας επιτρέπουν να αφομοιώνουμε, να θεραπεύουμε και να αναπτυσσόμαστε.

Τα κύματα δέλτα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του ύπνου ή όταν είμαστε αναίσθητοι.

Τα κύματα γάμμα  εμφανίζονται όταν είμαστε σε ιδιαίτερη εγρήγορση και με μεγάλη αντιληπτικότητα σε σχέση με το περιβάλλον και τις πληροφορίες.  

Μία από τις αλλαγές που ο διαλογισμός μπορεί να επιφέρει, με την πάροδο του χρόνου, είναι η εκπομπή περισσότερων εγκεφαλικών κυμάτων γάμμα. Τα εν λόγω κύματα επιτρέπουν στον εγκέφαλο να συνδέσει πληροφορίες σε διάφορες θέσεις. Αυτό σημαίνει ότι η υψηλή δραστηριότητα των κυμάτων γάμμα έχει ευεργετικά αποτελέσματα: αυξάνει την ευφυΐα,  τον αυτοέλεγχο, τη φυσική αισιόδοξη στάση και τη συμπόνια. Επίσης, σημαίνει καλλίτερη μνήμη, περισσότερη «χωρητικότητα» μνήμης και υψηλότερο επίπεδο αντίληψης των συνδέσεων μεταξύ και ανάμεσα στα συστήματα.  

Αυτό είναι ιδιαίτερα βοηθητικό για τους επιχειρηματίες και για τον καθένα που είναι υπεύθυνος για την παραγωγή ή την παροχή υπηρεσιών, την εξυπηρέτηση πελατών κλπ.  Άλλο ένα ευεργέτημα των κυμάτων αυτών είναι η καλλίτερη ανάκληση. Αν είχατε ποτέ πρόβλημα στο να θυμηθείτε ένα κατάλογο, ένα όνομα, ένα τοπωνύμιο ή γιατί πήγατε στο συγκεκριμένο δωμάτιο, ο διαλογισμός μπορεί να σας βοηθήσει.  

Ακόμα, οι άνθρωποι που έχουν αυξημένη δραστηριότητα κυμάτων γάμμα έχουν λιγότερες πιθανότητες να είναι καταθλιπτικοί, θεωρούν δε ότι έχουν μία ικανοποιητική ζωή. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο διαλογισμός μειώνει τον πόνο αλλάζοντας τα εγκεφαλικά κύματα. Ο  Zeidan (2011) διαπίστωσε ότι 4 εικοσάλεπτες συνεδρίες συνειδητού διαλογισμού μπορούν να μειώσουν την ένταση του πόνου και της δυσαρέσκειας που προκαλείται στο άτομο όταν υπόκειται σε κάποιο επίπονο ερέθισμα.

Διαλογισμός και Στρες

Το στρες αυξάνει τα επίπεδα της κορτιζόλης στο σώμα μας. Ένα παρατεταμένο στρες, με την πάροδο του χρόνου, αυξάνει τα επίπεδα της κορτιζόλης και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση βάρους, αίσθηση υποτονικότητας, καταπόνησης, κούρασης και δυστυχίας. Για να πολεμήσουμε όλα αυτά, συχνά το ρίχνουμε στο φαγητό, κυρίως σε πρόχειρες λύσεις με πολλές θερμίδες και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ή τροφές που μας «παρηγορούν» και καταλήγουμε να κάνουμε υπερτροφία.

Η κορτιζόλη παράγεται στο φλοιό των επινεφριδίων. Συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης της καρδιάς, στη σωστή χρήση από τον οργανισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και της γλυκόζης, στην αύξηση της ινσουλίνης που απελευθερώνεται για τη διατήρηση του σακχάρου στο αίμα. Ευθύνεται για τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις ή τα  πρηξίματα που συμβαίνουν σε διάφορα μέρη του σώματος και που δεν υπάρχουν όταν είμαστε χαλαροί.

Γενικά έχουμε υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης το πρωί και χαμηλότερα το απόγευμα. Πίνοντας καφέ το πρωί αυξάνουμε την ποσότητα κορτιζόλης στο σώμα πάνω από τα κανονικά επίπεδα.

Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης δίνουν το μήνυμα στο σώμα να διατηρήσει το πάχος.  Επίσης αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, καταστέλλουν τη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα, βλάπτουν τις γνωστικές μας ικανότητες όπως η σκέψη και η ανάκληση. Όταν παραμένουν σταθερά σε υψηλό επίπεδο, σταδιακά μπορεί να επιφέρουν ανισορροπία του σακχάρου στο αίμα, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη.  Επίσης, μειώνουν την οστική μάζα και την ικανότητα του σώματος να αποθεραπευτεί.  Αυτό σημαίνει  ότι οι πληγές χρειάζονται μεγαλύτερο χρόνο επούλωσης σε άτομα με υψηλό επίπεδο στρες, σε σχέση με κάποιο άλλο με φυσιολογικά επίπεδα κορτιζόλης.  Επίσης, υπάρχει πιθανότητα συχνότερου κρυολογήματος, γρίπης καθώς και άλλων ασθενειών γιατί το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι πεσμένο.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι γενικά η πιο συνηθισμένη αρνητική επίπτωση του στρες και του ανεβασμένου επιπέδου κορτιζόλης.  Πολλοί άνθρωποι έχουν προτείνει και διάφορες άλλες δραστηριότητες εκτός από το διαλογισμό για την αντιμετώπιση του στρες. Ο διαλογισμός όμως χαμηλώνει την πίεση του αίματος και τα επίπεδα της κορτιζόλης και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων.

Διαλογισμός και Ύπνος

Μόλις ελαττώσουμε το στρες και τις αρνητικές επιπτώσεις της κορτιζόλης, κοιμόμαστε καλλίτερα. Εκτός από την ηρεμία του νου, ο διαλογισμός βοηθάει τα άτομα να αντιμετωπίσουν τις διαταραχές του ύπνου. Ειδικά, μας βοηθάει  να εστιάζουμε στο παρόν.

Ενώ κάνουμε 1.000 σκέψεις ανά δευτερόλεπτο, ο διαλογισμός βοηθά το νου μας  να εκπαιδευτεί και να μπορεί  να συγκεντρώνεται ή να εστιάζει σε συγκεκριμένα πράγματα. Αντίθετα με τη δημοφιλή πεποίθηση, δεν μπορούμε απλά να αδειάσουμε το νου μας. Μπορούμε όμως να τον εκπαιδεύσουμε να εστιάζει. Αυτή η εστίαση βοηθά την επιβράδυνση του σφυγμού μας, που σημαίνει ότι η αρτηριακή μας πίεση πέφτει.  Καθώς αυτή μειώνεται, η παροχή του αίματος προς τα άκρα μας αυξάνει, θερμαίνοντας τα χέρια και τα πόδια μας και αλλάζουν τα κύματα του εγκεφάλου.

Διαλογισμός και Παραγωγικότητα

Από αριστερά προς τα δεξιά:

Παραγωγικότητα με διαλογισμό, παραγωγικότητα χωρίς διαλογισμό,

μη-παραγωγικότητα με διαλογισμό, μη-παραγωγικότητα χωρίς διαλογισμό.

Το στρες δεν επηρεάζει μόνο την ικανότητά μας να θυμόμαστε πράγματα, να κοιμόμαστε ή να αντιμετωπίζουμε θέματα υγείας, βάρους, αλλά και τη γενικότερη ευτυχία μας. Επηρεάζει, επίσης, και την παραγωγικότητά μας!!  Ο “Buck” Montgomery, ένας πιστός οπαδός των αποτελεσμάτων του διαλογισμού, καθιέρωσε ένα πρόγραμμα διαλογισμού στην εταιρεία χημικών προϊόντων που είχε στο Ντιτρόιτ το 1983. 52 εργάτες διαλογίζονταν 20 λεπτά πριν τη δουλειά και 20 λεπτά το απόγευμα, στο ωράριο τους.  Μέσα σε τρία χρόνια “οι απουσίες μειώθηκαν κατά 85%, η παραγωγικότητα στην κυριολεξία άνθισε κατά 120%, οι τραυματισμοί μειώθηκαν κατά 70%, οι ημέρες ασθένειας κατά 16% και τα κέρδη εκτινάχθηκαν κατά 520%.“ Οι άνθρωποι απολάμβαναν την εργασία τους, ήταν πιο δημιουργικοί και πιο παραγωγικοί. Αυτά ήταν τα αποτελέσματα του διαλογιστικού διαλλείματος!  Η συμβουλή του Montgomery προς τις εταιρίες είναι: “αν το εφαρμόσετε η επένδυσή σας θα έχει αποσβεστεί μέσα σε ένα χρόνο… (όπως αναφέρεται στο Haijtema, 2011).

Το Haijtema (2011) αναφέρεται σε ένα ντοκιμαντέρ του Institute for Mindfulness and Management. Στο εν λόγω ντοκιμαντέρ ο Kabat-Zinn (2008) επισημαίνει: “Δεν μπορείτε να σταματήσετε τα κύματα, αλλά μπορείτε να σερφάρετε. ” Σερφάρω στην καθομιλουμένη σημαίνει ότι οι άνθρωποι είναι περισσότερο προσαρμοστικοί και δεκτικοί στην αλλαγή, ενώ ταυτόχρονα λιγότερο αγχωμένοι εξαιτίας του διαλογισμού.  Στην Ινδία ο διαλογισμός είναι κάτι συνηθισμένο και σε πολλές περιοχές αποδίδουν στην άσκησή του την αποτελεσματικότητά τους και την ικανότητα να σκέφτονται δημιουργικά. Επίσης, πολλοί πιστεύουν ότι τους κάνει επιτυχημένους και πιο ανταγωνιστικούς, σε σχέση με άλλους οργανισμούς σε χώρες όπου οι άνθρωποι δεν διαλογίζονται

Η συστηματική απουσία από την εργασία είναι υπερβολική στις ΗΠΑ, αλλά σε άλλες χώρες δεν είναι τόσο διαδεδομένη.  Το στρες από μόνο του κοστίζει στις επιχειρήσεις περίπου στα 300 εκατομμύρια δολλάρια το χρόνο! Mόνο 1% μείωση, δηλαδή 3,000,000 δολλάρια, είναι κάτι που αξίζει να πείσθούν οι εταιρίες να εντάξουν το διαλογισμό στο πρόγραμμά τους, με στόχο οι υπάλληλοί τους να είναι πιο χαρούμενοι, ξεκούραστοι και λιγότερο αγχωμένοι !! Και αυτό, με τη σειρά του,  θα μειώσει τα ασφάλιστρα υγείας και τις φαρμακευτικές δαπάνες.

Διαλογισμός, Χρόνος, Διάρκεια και Διαχείριση Χρόνου

Η παραγωγικότητα έχει άμεση σχέση με το στρες, τον ύπνο, την ευτυχία και τη… διαχείριση του χρόνου.  Όσο λιγότερο στρες έχουμε και όσο καλλίτερα κοιμόμαστε, τόσο καλλίτερα διαχειριζόμαστε το χρόνο μας. Παρότι μπορούμε να διαλογιστούμε σχεδόν οπουδήποτε – οδηγώντας ένα αυτοκίνητο, χειριζόμενοι οποιονδήποτε τύπο μηχανήματος, δεν βρίσκουμε χρόνο και χώρο για διαλογισμό! Μπορούμε να διαλογιστούμε σε ένα σωρό μέρη, ακόμα και στο σταθμό του τρένου ή στο αεροπλάνο. Ο χρόνος σπάνια είναι πρόβλημα. Όλοι μας έχουμε πολυάσχολο τρόπο ζωής αυτόν τον καιρό και ο διαλογισμός που, ιδιαίτερα κατά το παρελθόν, εθεωρείτο  πολυτέλεια τώρα έχει γίνει ανάγκη. Σήμερα, καθώς όλο και περισσότερος κόσμος υποφέρει από διαταραχές ύπνου, στρες, προβλήματα υγείας, μνήμης και θέματα παραγωγικότητας, έχει αρχίσει να αλλάζει η οπτική του θέματος και αντιμετωπίζουν το διαλογισμό όλο και περισσότερο ως  αναγκαιότητα.

Οι μεγάλοι δάσκαλοι πιστεύουν ότι ο διαλογισμός είναι προτιμότερο να γίνεται κάποιες συγκεκριμένες ώρες μέσα στο 24ωρο γιατί είναι πιο αποτελεσματικός για μας, δηλαδή το χάραμα – ανάμεσα στις 4.00 -8.00 πμ καθώς και αργά το απόγευμα από τις 16.00 – 20.00 μμ.   

Το πρωί είναι καλλίτερο στις περισσότερες περιπτώσεις όσον αφορά στο χρόνο και στη διαχείρισή του. Κατά τη διάρκεια του απογεύματος υπάρχουν και άλλα προγράμματα που πρέπει να ακολουθήσουμε όπως πχ οικογενειακές υποχρεώσεις (μαθήματα, αθλητικές δραστηριότητες, ψώνια κλπ) ή επαγγελματικές.  Αλλά αυτό που είναι πολύ όμορφο είναι το να ξέρουμε ότι μπορούμε να διαλογισθούμε οπουδήποτε και οιαδήποτε στιγμή κάτι που είναι πάντα ευεργετικό για εμάς. Φυσικά, το να γίνεται σε τακτό χρονικό διάστημα και συγκεκριμένο χώρο βοηθά, αλλά στο σημερινό κόσμο των ξέφρενων ρυθμών δεν είναι πάντα εφικτό. Ο διαλογισμός όμως πάντα δρα ευεργετικά ακόμα και αν είναι διάρκειας μόνο τριών λεπτών.  Η διάρκειά του επίσης, είναι πάντα ένα θέμα. Συχνά οι άνθρωποι ακούν για διαλογισμός 2,5 ωρών ή τάξεις διαλογισμού μίας ώρας ή και ακόμα μεγαλύτερης διάρκειας τα θετικά αποτελέσματα του αρχίζουν από τα τρία λεπτά.  

Πολλοί διαλογισμοί στην Κουνταλίνι Γιόγκα γίνονται για 11, 22, ή 31 λεπτά. Αλλά ο διαλογισμός μπορεί να γίνει πέντε λεπτά το πρωί και έξι λεπτά το βράδυ, ή 15 λεπτά το πρωί και 16 λεπτά το βράδυ, ή το αντίστροφο.  Ο πρωινός με τον απογευματινό διαλογισμό έχουν διαφορετικές επιπτώσεις. Το πρωί ο διαλογισμός μπορεί να μειώσει το άγχος και να μας κάνει πιο αποτελεσματικούς και παραγωγικούς, ενώ το βράδυ μπορεί να ηρεμήσει το σώμα μας και να το προετοιμάσει για τον ύπνο. Σε αρκετές ιατρικές μελέτες σχετικές με την αρτηριακή πίεση οι συμμετέχοντες διαλογίζονταν με διαλείμματα, όπως  είχε εφαρμοσθεί και στην εταιρία του Buck Montgomery, που αναφέραμε πιο πριν.

Για να βοηθηθείτε στην επιλογή της διάρκειας του διαλογισμού, σκεφθείτε το ημερήσιο πρόγραμμά σας και τις ανάγκες σας με βάση πάντα το χρόνο, καθώς και τα αποτελέσματα που επιδιώκετε.

Πχ μέσα από ένα 3λεπτο διαλογισμό η κυκλοφορία του αίματος και η αρτηριακή πίεση αλλάζουν.

Στα 5 λεπτά αλλάζει η αναπνοή μας.

Στα 11 λεπτά επέρχονται αλλαγές στο ενδοκρινικό μας σύστημα, επίσης σε αυτό που εμείς αποκαλούμε «νεύρα» και που προκαλούν το στρες καθώς και την αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης στο σώμα μας. Η πρώτη αλλαγή λοιπόν στο ενδοκρινικό σύστημα είναι η μείωση του επιπέδου της κορτιζόλης.

Στα 22 λεπτά, σε διαφορετικές περιοχές του νου, μέσω του μεσολόβιου (corpus collosum) τμήματός του, δημιουργούνται συνάψεις, επιτρέποντας στα διάφορα μέρη του σώματος (δεξιού – αριστερού) να συνδέονται και να θεραπεύονται.   

Στα 31 λεπτά οι αδένες μας, οι πνεύμονές μας, η αρτηριακή πίεση και τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου συγχρονίζονται. Και αν είναι δυνατόν να διαλογιστείτε  62 λεπτά την ημέρα μπορείτε να αλλάξετε τη φαιά ουσία του εγκεφάλου. Επειδή τα 62 λεπτά είναι δύσκολο να επιτευχθούν κάθε μέρα, εντάξτε στο βεβαρυμμένο πρόγραμμά σας 3, 5, και 11 λεπτά, κάτι που είναι πιο εφικτό. Ανεξάρτητα από το πόσο χρόνο διαλογίζεστε, να θυμάστε ότι χρειάζεται άσκηση όπως η ποδηλασία, η κολύμβηση, το τένις ή οποιοδήποτε άλλο χόμπι ή άθλημα. Είναι καλλίτερο να ασκείστε με συνέπεια, από το να διαλογισθείτε μία φορά την εβδομάδα για πολύ ώρα.

Πώς να διαλογισθείτε

Μπορείτε να διαλογισθείτε είτε καθισμένοι στο πάτωμα, είτε σε μία καρέκλα. Είναι σημαντικό αν χρησιμοποιήσετε κάθισμα να έχει τέτοια πλάτη που η σπονδυλική σας στήλη θα είναι ίσια. (Αν αυτό δεν μπορεί να γίνει ξαπλώστε ανάσκελα σε ένα κρεβάτι με την προϋπόθεση ότι το στρώμα είναι σκληρό και δεν επιτρέπει στο σώμα να βυθίζεται).  Τα χέρια μπορούν να ακουμπούν στα γόνατα με τις άκρες των αντιχείρων ενωμένες με εκείνες των δεικτών, ή τις παλάμες τη μία επάνω στην άλλη χαλαρά μπροστά από την κοιλιακή χώρα ή οποιαδήποτε άλλη μούντρα, αν ακολουθείτε κάποιον συγκεκριμένο διαλογισμό. Συχνά το πρώτο πράγμα που απαιτείται είναι να μάθετε πώς να αναπνέετε βαθειά από την κοιλιά. Αυτό από μόνο του είναι ευεργετικό για το σώμα και το νου.

Υπάρχουν πολλοί διαλογισμοί. Εκείνοι με μάντρα, ή λέξεις που επαναλαμβάνονται. 'Ισως μερικές φορές είναι δύσκολο να γίνει όταν υπάρχουν και άλλοι γύρω σας, αλλά μπορείτε να το κάνετε σιωπηλά επαναλαμβάνοντάς τα νοητικά. Τα μάντρα  βοηθούν να επικεντρωνόμαστε και χαλαρώνουν τον εγκέφαλο. Μία γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα σας αποκαλύψει χιλιάδες αποτελέσματα. Το καλλίτερο που έχετε να κάνετε είναι να καθορίσετε τι είναι πιο αναγκαίο για εσάς: να βρείτε ένα διαλογισμό ή κάποιον να σας βοηθήσει διδάσκοντάς σας προκειμένου να ξεκινήσετε. Το θετικό της υπόθεσης είναι ότι δεν χρειάζεστε πρόσθετο εξοπλισμό ούτε ιδιαίτερο χώρο. Μπορείτε να διαλογισθείτε οπουδήποτε, οποτεδήποτε, λιγότερο από 15λεπτά και να επιτύχετε τα ευεργετικά αποτελέσματα.

Θυμηθείτε ότι η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μία ημέρα και το να ασκηθείτε στο διαλογισμό δεν είναι ίσως το ευκολότερο πράγμα, ειδικά τις πρώτες φορές που θα το δοκιμάσετε.  Έχοντας δουλέψει με αρχάριους γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι. Μετά από μία εβδομάδα, άρχισα να ακούω ότι δεν είναι τόσο δύσκολο. Μετά από ένα μήνα κάποιοι από αυτούς «κόλλησαν» και δεν μπορούσαν να φανταστούν τον εαυτό τους χωρίς να διαλογίζονται και μετά από τρεις, αρκετοί δήλωσαν ότι προτιμούν να εγκαταλείψουν κάποιο από τα καθημερινά τελετουργικά τους όπως ο καφές, η σοκολάτα κλπ παρά τη διαλογιστική τους άσκηση.  

Από προσωπική πείρα είναι ευκολότερο να ξεκινήσει κανείς με τρία λεπτά, αυξάνοντας  σιγά σιγά τη χρονική διάρκεια με ρεαλιστικό τρόπο.

Μετάφραση: Basantpal K.

Πηγή: http://www.3ho.org/articles/lifestyle-enhancement